GŁOSKOWANIE – ETAPEM PRZYGOTOWANIA
DO NAUKI CZYTANIA I PISANIA
Jak nauczyć dziecko głoskowania i nie zniechęcić go do tej czynności?
Oto kilka zasad i propozycji:
Początkowo ustalamy z dzieckiem pierwszą bądź ostatnią głoskę w danym słowie :
(wyrazy wypowiadamy powoli, wyraźnie, prosimy dziecko, by uważnie słuchało i patrzyło na nasze usta – one obrazują głoskę)
• „ Jaką głoskę słychać na początku słowa: dom?”
• „ Co słyszysz na początku w słowie – dom”?
• „ Jaką głoskę słychać na końcu słowa: dom?”
• „Co słyszysz na końcu słowa – dom?
Następnie głoskuje dorosły (U-l-a), a dziecko musi odgadnąć o jakie słowo chodzi (Ula)
• „Zgadnij, co powiedziałam: l-a-s?” (dziecko odpowiada: las)
Jeżeli dziecko opanuje tę czynność, może samodzielnie próbować głoskować słowa. Zadajemy pytanie:
• „Jakie głoski słychać w słowie: las?”
• „Co słychać w środku słowa : las?”
• „Jaka głoskę słyszysz po „l”?
Wszystkie ćwiczenia w pierwszej fazie wymagają od dziecka dużej koncentracji, wyciszenia, skupienia uwagi, należy mu zapewnić odpowiednie warunki do ćwiczeń.
Wyrazy wymawiamy wolno i wyraźnie, akcentujemy głosem głoskę, którą dziecko ma „usłyszeć”, prosimy również dziecko, by samo głośno, powoli wypowiedziało wyraz głoskowany skupiając uwagę na głosce, którą ma usłyszeć.
Należy przy tym pamiętać aby:
– zaczynać głosowanie od krótkich słów ( ul, do, pa), najlepiej rozpoczynających się i kończących samogłoskami, stopniowo wydłużając je o kolejne głoski (Ala, kura, krowa itp.); (jedno, dwu, trzy , czterosylabowe);
– głoskować słowa o prostej budowie tzn. takie których wymowa jest zgodna z pisownią (bez „dz” „cz” „sz”,„ą” „ę” „ś” „ć” „ż” „ń”);
– głoski wymawiać krótko i wyraźnie ( „t” „m” „d” „p” a nie „ty” „my” „dy” „py”);
– traktować głosowanie jak fajną zabawę, a nie męczącą pracę;
– zawsze chwalić postępy dziecka;
Przykładowe słowa do ćwiczeń w domu:
• 3-głoskowe: Ola, Ala, Ula, osa, nos, oko, kot, but, tor, dym, rym, sok, dom, ule, gil,
• 4-głoskowe: kura, kula, tort, lala, tama, buty, rura, noga, nuta, sowa, ława, Lila, Lola, płot, tory, smok,
• 5-głoskowe: krowa, głowa, kotek, motek, ekran, sosna, banan, baran, torba, domek, Romek, Tomek.
•
Przykładowe zabawy z głoskowaniem:
ZABAWA : Co to za słowo? – jest to zabawa, od której dobrze jest rozpocząć ćwiczenia, zmagania z głoskowaniem.
W tej zabawie rodzic dzieli słowo na głoski, dziecko podaje jakie słowo słyszało. Można w tej sytuacji bawić się w mowę kosmitów, ufoludków itp.
Rodzic: m-a-k Dziecko: mak
Rodzic: r-a-n-o Dziecko: rano
W późniejszej fazie ćwiczeń zamieniamy się rolami.
ZABAWA: Układamy słowa na określoną głoskę
Wybieramy głoskę i szukamy w otoczeniu słów, nazw przedmiotów rozpoczynających się na daną głoskę np.:
0 – okno, ogórek , obraz, Ola …
ZABAWA: Co kończy się na tą głoskę?
Wybieramy głoskę, szukamy słów kończących się na daną głoskę np.: „k”
rak, mak, ptak, lek, kok, krok, potok
ZABAWA: Co skrywają słowa?
Wybieramy słowo, próbujemy określić jakie głoski się tam znajdują:
Rodzic: Czy w tym słowie słychać „k”? Krowa Dziecko: Tak
Rodzic: Czy w tym słowie słychać „b”? Lalka Dziecko: Nie
Wskazówka: ważne jest by początkowo wspierać dziecko, słowa wypowiadać wyraźnie, powoli.
ZABAWA: Dokończ słowo
Rodzic podaje pierwsza głoskę lub sylabę słowa, dziecko wymyśla zakończenie
i – gła, -glo, -za, -ndyk
ko -lano, min, -c, niczyna,
Każde poprawnie zakończone słowo jest sukcesem. Odpowiedzi , sposobów na zakończenie może być wiele.
ZABAWA:Czym różnią się te słowa?
Rodzic podaje pary wyrazów, dziecko określa czym różnią się wybrane słowa.
kot – kos, tama – dama, las – lis, mak – rak
ZAPRASZAMY DO WSPÓLNEJ ZABAWY